Những đặc điểm hấp dẫn của tiểu thuyết có yếu tố giả tưởng

Bạn đã bao giờ mơ về những thế giới kỳ ảo, nơi phép thuật tồn tại, hay du hành đến những vì sao xa xôi trong vũ trụ rộng lớn? Đó chính là sức hút của tiểu thuyết giả tưởng – một thể loại văn học đưa người đọc vào những chuyến phiêu lưu vượt ra ngoài giới hạn của thực tại.

Giả tưởng – Miền đất của những điều không tưởng

“Speculative fiction” hay còn gọi là Giả tưởng/giả tưởng suy đoán là một thuật ngữ dùng để bao trùm các thể loại truyện hư cấu thuộc dòng Viễn tưởng và Kỳ ảo. Thuật ngữ này được cho là xuất hiện lần đầu tiên bởi Robert Heinlein vào năm 1947 và từ đó được xem như một tập hợp mở của dòng văn học giả tưởng trên toàn cầu. Bài viết này chỉ đề cập đến những điều tổng quan và cơ bản nhất của giả tưởng nhằm làm tiền đề cho loạt bài phân biệt các thể loại truyện bên trong nó, chuỗi bài sau được viết dựa trên kiến thức hạn hẹp và quan điểm chủ quan của người viết.

Khái niệm về giả tưởng

Giả tưởng là tập hợp mở bao gồm nhiều thể loại con và truyện giả tưởng bên trong nó. Phân tích về khía cạnh ngôn ngữ thì “giả tưởng” là “giả thuyết tưởng tượng” và “tư biện” (tư biện chứ không phải tự biên tự diễn nha) nghĩa là “sự suy luận dựa trên thuần, không dựa vào kinh nghiệm hay thực tiễn gì cả”. Toàn bộ nghĩa của cụm từ là “sự tưởng tượng được suy diễn bởi một cá nhân không dựa trên thực tiễn”.

Nghĩa là đối với khái niệm giả tưởng, việc sáng tác ra các tác phẩm đều phải được dựa trên những sự tưởng tượng uyển chuyển và được lý giải logic bởi một cá nhân có thể khiến người đọc cảm thấy hấp dẫn và có phần tin vào đó. Điều này thường được tạo nên dựa trên những giả thuyết hoặc câu hỏi đơn giản “Nếu thế”.

Tiểu thuyết giả tưởng bao gồm hai mảng lớn là Sci-Fi (Viễn tưởng) và Fantasy (Kỳ ảo), hai thể loại này đến nay vẫn còn được đưa vào vòng tranh cãi về khái niệm của chúng.

Đặc trưng của tiểu thuyết có yếu tố giả tưởng

Đặc trưng của tiểu thuyết giả tưởng là nó được hình thành dựa trên những giả thuyết cá nhân và một vấn đề không tưởng. Cách đơn giản nhất để phân biệt được giả tưởng là đưa cả câu chuyện về một câu hỏi đơn giản “Nếu là A thì có khả thi không?” và xem xét tính khả thi của nó. Một câu chuyện được xác nhận là giả tưởng phải có ý tưởng cấu thành nên nó là đưa ra vấn đề mang tính giả thuyết có khả năng xảy ra rất thấp hoặc không thể xảy ra. Giả thuyết này được đặt trên sự tư biện – tức là không có bằng chứng xác thực nào có thể giải thích được giả thuyết đó có tỉ lệ cao sẽ xảy ra, mà chỉ dựa trên suy đoán cá nhân mà thôi.

Một ví dụ cho cách phân biệt, ví dụ câu chuyện Thành Chiến mà mình đang viết cũng thuộc về dạng tiểu thuyết giả tưởng với câu hỏi đơn giản: “Nếu thế giới bị tấn công bởi những thực thể từ chiều không gian khác vào năm 2055 thì có khả thi không?”. Hay câu chuyện Khúc chiến ca của Wyatt Sterwart cũng là một dạng truyện giả tưởng với nội dung được tóm gọn trong câu hỏi “Nếu thế giới đã chết và hình thành một Kỷ Nguyên Mới với truyền thuyết một khúc chiến ca sẽ thưởng lệnh tất cả thì có khả thi không?”. Nếu giả thuyết đó có mức độ khả thi cực thấp hoặc không hề khả thi, nó sẽ thuộc về thể loại giả tưởng.

Xin chào! Tôi là Thu Giang, một tác giả đam mê viết lách và văn học. Tôi chuyên viết tiểu thuyết và ngôn tình, với mục tiêu tạo ra những tác phẩm sâu sắc và cảm xúc, đồng thời góp phần nâng cao văn hóa đọc trong cộng đồng. About me!